Zaterdag 18 augustus | 10.45 PM | Alcatraz, SF

Het ontbijt van vanmorgen maakte alle 'boosheid' van gister weer goed: een buffet met verschillende soorten verse meloen, verse aardbeien, verse ananas, slagroom, hangop, yoghurtjes. Een buffet met worstjes, gebakken aardappeltjes met roerbakgroente (vraag me niet waarom ze dit als ontbijt serveren), scrumbled egg, bacon, wafels. Een buffet met vier soorten cake, allerlei muffins, zoete broodjes, croissants. En een buffet waar een kok omeletten naar keuze bakt. Een deel van ons heeft zich door de kok laten verwennen; een lekkere omelet met tomaat, paprika ui en kaas. Bob en Joep hadden daarentegen hun borden volgeplempt met een wafel, bacon, scrumbled egg en weet ik wat nog meer. 

Met onze omelet op het bord, liepen we nog even op ons gemakje langs het fruitbuffet. Daarna namen we plaats aan de mooi gedekte tafel en kon het smullen beginnen.

Toen onze bordjes leeg waren en onze buikjes vol, maakten we ons klaar voor een dagje Alcatraz, het gevangenen eiland op 30 minuten varen van San Francisco. Onze lange broeken en vesten gingen aan. Ik had gehoopt dat we onze vesten niet de hele dag nodig zouden hebben, in verband met de koude wind s'avonds. Maar helaas, ondanks de zon was een vest meer dan gewenst. Gisteravond op de Fisherman's wharf werden we al goed verrast door deze koud, helemaal toen we ons op de pier begaven. Maar leuk was het wel. Het is een druk toeristisch gebied met veel gezelligheid: leuke eettentjes, optredens en verschillende winkeltjes. Aan het eind van de pier hadden we zelfs de zeeleeuwen gespot. Van ver waren zij al te horen. Ze lagen op boten, drijvende blokken en dreven in het water. Een leuk gezicht. 

Ik dwaal af. Terug naar vandaag. Ook vanochtend moesten we opnieuw naar de Fisherman's wharf. Onze boot naar Alcatraz vertrok om half 12 vanaf pier 33. De tickets moesten een uur van te voren worden afgehaald, dus hadden we nog mooi de tijd om eventjes over de werf te wandelen en winkeltjes te bezoeken. 

De boottocht naar Alcatraz Island gaf ons een prachtig uitzicht over de Skyline van San Francisco. Naarmate de Skyline steeds verder van ons verwijderd raakte, kwam het kale Alcatraz steeds beter inzicht. Een groot authentiek, maar vervallen gebouw verwelkomde ons: de grote gevangenis. Geopend van 1934-1963.

We liepen voor de menigte uit richting het 'audio centre' om koptelefoons te halen die zowaar in het Nederlands te verkrijgen waren. Onze Nederlandse audiovriend liet ons een route wandelen door het hele gevangeniscomplex. Hij vertelde uit naam van de gevangenen, bewakers en familieleden. Niet alleen uit naam van de familieleden van de gevangenen, maar ook uit die van de bewakers. De bewakers woonden namelijk ook op het eiland, samen met hun vrouwen en kinderen. 'Maar' een heuvel verwijderd van de gevangenis. 

De verhalen die werden verteld brachten ons bijna terug in de tijd. Alles wat je zag werd zo duidelijk besproken en ondersteund door passende achtergrond geluiden (zo hoorde je allemaal geschreeuw, klappen en trappen toen hij vertelde dat een bewaker in elkaar werd geslagen), dat het leek alsof je een onzichtbare toeschouwer van het schouwspel was. De enorme kou die de gevangenen hebben gevoeld, ervoeren wij deels (aangezien de wind dwars door het gebouw waaide via de kieren en ramen); de cellen en isoleercellen zagen we van dichtbij en in enkele konden we naar binnen; in de bibliotheek konden we plaatsnemen; maar ook de gevechten en bijzondere verhalen in de eetzaal (tevens de gevaarlijkste ruimte)  maakten we mee. In de eetzaal gebeurde altijd wat en was het elke dag een chaos. Was het niet tussen de gevangenen, dan was het wel tussen de bewakers en gevangenen. Dit werd in geuren en kleuren voor ons beschreven. Waar ik wel verbaasd over was, is dat het eten in de gevangenis altijd gezond moest zijn en netjes op het bord moest worden opgediend. Zoiets verwacht je niet, of beter gezegd: ik niet.

De cellen waren erg klein, vies en voorzien van een kleine wc en een bed. Ik geloof dat ik na een uur al volkomen doorgedraaid zou zijn. Laat staan in een isoleercel. Hierin sliepen de gevangenen gewoon op de koude vloer en moesten zij hun behoeften doen in een gat in de hoek. Onpasselijk werd ik daarvan. Sommige van de cellen waren ingericht met persoonlijke spullen van de gevangenen (langgestraften mochten hun kale cellen pas na een lange tijd voorzien van een persoonlijke twist). Bij elke ingerichte cel werd een persoonlijke verhaal verteld. Bij 3 van de cellen kwamen de verhalen overeen. Deze 3 gevangenen zijn samen ontsnapt. John en Clarence Anglin krasten zich samen met Frank Morris een weg uit hun cel en verborgen de gaten in de muur achter stukken karton. Ze legden namaakhoofden in hun bed op de avond van de ontsnapping, zodat de bewakers dachten dat ze sliepen.

Hoe deze 3 gevangenen van het eiland afgekomen zijn is de vraag. Hebben zij de 2,5 kilometer door het ijskoude water zwemmend afgelegd? Zijn ze ergens in het water door een boot opgepikt? Of hebben ze de overkant nooit bereikt? Dit zijn vragen waar nooit een antwoord op is gevonden.

Dit is de enige ontsnappingspoging in Alcatraz die is geslaagd. Zo wist in mei 1946 een groep gevangenen de bewakers te overmeesteren, maar slaagden ze er niet in om uit het cellengebouw te ontsnappen. De 'Battle of Alcatraz' kostte drie gevangenen en twee bewakers het leven. Één van deze groep gevangenen kreeg nog eens levenslang en twee werden geëxecuteerd.

Ik kan me goed voorstellen dat de gevangenen 24/7 met een ontsnappingsplan bezig waren. Vanaf elk punt op het eiland en vanuit elk raam in de gevangenis zag je de Skyline van San Francisco. Op dagen dat de wind naar Alcatraz stond vingen de gevangenen zelfs zachte klanken van muziek en lachende mensen op. De vrijheid in de ogen kijken, maar er met geen mogelijkheid naar toe kunnen lijkt mij de moeilijkste strijd (vooral omdat je weet dat het je eigen stomme schuld is). Geen wonder dat de gevangenen alles in werking stelden om van het eiland af te komen..

Tijdens de rondleiding zagen we ook verschillende foto's van de gevaarlijkste gevangen, de belangrijkste bewakers, maar ook de laatste gevangen die tot 1963 vastzaten. Dit waren er 5. Veel gevangenen zagen er zo griezelig uit, dat ik er kippenvel van op mijn armen kreeg (en nee, dat kwam echt niet door die frisse wind). Die kwaadaardige blikken in sommige ogen bezorgden mij nog de grootste rillingen. Gadver. Terwijl ik me bij andere foto's afvroeg wat zo'n vriendelijk uitziende man in godsnaam had uitgespookt?

De audiorondleiding duurde iets langer dan een uur. Het is voor jullie waarschijnlijk lastig voor te stellen, maar het voelde voor ons alsof we een uur lang  in een tijdmachine hadden gestaan en weer 'back to earth' kwamen. Het was zo indrukwekkend. 

Na deze bijzondere ochtend op Alcatraz namen we om half 2 de boot terug naar San Francisco. De drukte en gezelligheid op de Fisherman's wharf kwam ons tegemoet. Na hier een tijdje te hebben rondgewandeld liepen we richting de authentieke trolleys van San Francisco. Deze trolleys worden handmatig bestuurd en brengen de passagiers van de Fisherman's wharf via een steile weg naar boven naar de Marketstreet. De Marketstreet is dé winkelstraat van San Francisco. Een kilometers lange straat met de meest imposante gebouwen en winkels. Echt geweldig. Je ogen vliegen sowieso alle kanten op in de stad. Niet alleen vanwege alle mooie gebouwen, havens, pieren en stijlvolle straten, maar ook vanwege de verscheidenheid aan mensen. Hoeveel verschillende mensen je tegenkomt als je je hoofd twee keer naar links en naar rechts beweegt is bijna niet te tellen. Veel, veel zwervers, junkies, straatbendes, studenten, 'kakkers', toeristen, zakenlui. 

Ik (en de rest trouwens ook) vind San Francisco helemaal geweldig. De stijlvolle grote stad in combinatie met de Fisherman's wharf en alle verschillende culturen vormt een bijzonder plaatje. Alleen het frisse weer is een beetje teleurstellend. Maar ach, nu hebben we weer een goede reden om onze verkleumde lichamen op te warmen in de jacuzzi.